Biksa veya Annatoo Bixaceae familyasından çalı veya büyük
olmayan ağaç bitkisidir. Ana yurdu Amerika’nın tropik bölgeleridir. XVII
yüzyılda İspanyollar tarafından getirilen Güneydoğu Asya dâhil birçok ülkede
yetiştirilmektedir. Adını ünlü İspanyol kaşif ve fatih olan Francisco de
Orellana'dan almıştır. Meksika'da achiote, Arjantin ve Paraguay'da urucú ya da
onoto denilmektedir. Tohumlarında bulunan ve gıda boyası olarak kullanılan
kırmızı pigmeni ile popüler olmuştur.
Boya tohumundan ayıklama ile elde edilir ve toz veya macun formunda
kullanılır.
Annatto parlak geniş yaprakları olan küçük bir ağaçtır.
Çiçekleri küçük pembe, beş yapraklıdır. Sadece bir gün çiçek açar. Meyveleri
içlerinde kırmızı tohumları bulunan parlak kırmızı dikenli kapsüllerden oluşur.
Olgun meyveleri kuruyup çatladıktan sonra tohumları serbest kalıyor.
Biksa ağacının tohumlarından elde edilen boya Latin Amerika
ve Filipin mutfağında balık, et, peynirleri boyamak için ve salatalara
eklenerek yaygın olarak kullanılır. Kızılderililer bu boyayı Vücutlarını,
özellikle dudak ve saçlarını boyamak için kullanırlar. Güneş çarpması, yanıklar
ve baş ağrısı tedavisinde ağacın çeşitli bölümleri kullanılır. Annatto özü
peynir, yoğurt, tereyağı ve diğer süt ürünlerinde kullanılan bir katkı maddesi
olarak tescil edilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder