20 Ekim 2016 Perşembe

Çivit (Indigofera tinctoria)

Çivit Anavatanı Hindistan olan bir bitkidir. 2 metre boylanabilmektedir. Çiçekleri pembedir. Bitki eski dönemlerden beri indigo adı verilen mavi renk boyanın elde edilmesinde kullanılmıştır.

Günümüzde çivit mavisi denilen renk Çivit bitkisinin yapraklarından elde edilir. Bitki çiçeklenmeden önce dalları kesilir ve üst üste getirilerek 50 derece suya batırılır. 2-3 saat içinde boya çıkmaya başlar, başka bir kaba aktarılır ve saflaştırılır. Eskiden boya fermente edilerek elde edilmekteydi, ancak günümüzde bu yöntem güçlükler nedeniyle yerini hidrosülfit mordanına bırakmıştır.

Türkiye'de yetişen ve Latince adıIsatic tinctoria olan bitki ise çivitotu adını alır. Bitki çivite rakip olarak görülmüştür. Ancak indigo çivitotundan 30 kat daha verimlidir.


Çivit bitkisi baklagiller familyasının bir üyesidir. Boyacılıkta kullanılmasını tarihi çok eskiye en az 5 bin yıl öncesine dayanıyor. Eski Mısır'da Teb kentinde kumaşları ve mumyaların bezlerini boyamak için kullanıldığı bilinmektedir. Sonraları ortaya kimyasal boyaların çıkmasıyla çivit eski önemini zamanla kaybetmiş ancak tamamen yok olmamıştır. Günümüzde blue jeans boyamaları için hala çivit kullanılır.

Çivitin küçük kırmızımsı pembemsi çiçek salkımlarından daha sonra kabuklu meyveleri yetişir. Hasat döneminde çivit yerden iki karış kesilir.


Çivitin yapraklarının ayrıca tıbbi önemi vardır. Vietnam’da çeşitli deri hastalıklarının tedavisinde kullanılır. Hindistan'da dâhilen böbrek rahatsızlıklarına karşı kullanılır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Dikkat: Rahatsızlık durumunda mutlaka doktora danışınız. Sitedeki yayınlar yalnızca bilgilendirme amacı taşır. Doktor muayenesi veya tedavisi yerine kullanılamaz.