Maydanoz (Petroselinum crispum)

Maydanoz Apiaceae familyasından iki yıllık bir bitkidir. Eski dönemlerde halk arasında ilaç olarak kullanılırdı. Yeşillik olarak XVI yüzyıldan itibaren bilinmeye başlamıştır. Yeşil yaprakları et, balık ve sebze yemeklerinde kullanılır.

Yeşil maydanoz yapraklarında protein, karbonhidrat, selüloz, mineraller, C vitamini, karoten, B1,B2 ve PP vitaminleri bulunur. İçeriğinde uçucu yağ vardır.

Bitkinin köklerinden gastronomide ve konserve yapımında kullanılır. Tohum ve yapraklarından elde edilen uçucu yağdan da aynı zamanda konserve yapımında yararlanılır.

Maydanozun faydaları nelerdir?

Maydanozun anavatanının Akdeniz ülkeleri olduğu düşünülür, çünkü bu bölgede maydanozun yabani çeşitleri ile karşılaşılır. Maydanoz Yunanistan'dan tüm dünyaya yayılmıştır. Orta asırlarda Avrupa ülkelerinde maydanoz kokulu bitki olarak yetiştirilmeye başlanmıştır.

Maydanoz gastronomide büyük ölçüde kullanılır. Ufak kıyılmış maydanoz yemeklere ilave edilir. Maydanoz yemeklere tat ve koku katmakla birlikte ayrıca onları vitaminleştirir. Genellikle maydanoz yemeklere pişmeden 5-10 dakika önce eklenir. Maydanozun tatlı ve kokulu kökü de gastronomide kullanılır. Kök çorbalara, et ve balık yemeklerine, ayrıca özel soslara ilave edilir. Kış mevsimi için ufak doğranmış maydanoz kökü kurutulur.

Maydanoz eski dönemlerden beri halk hekimliğinde iştahın açılması ve gıdaların iyi sindirilmesi için kullanılır.

Maydanoz tohumları idrar söktürücü ve böbrek ve idrar kesesinde taş olduğunda yaygın olarak kullanılır. Tohumlardan ayrıca adet düzensizliğinde, ağrılı adet döneminde, terletici olarak yararlanılır. Ufak öğütülmüş maydanoz tohumlarından aşağıdaki tarife göre çay hazırlanır: 1 bardak kaynar suya 1 tatlı kaşığı tohum ilave edilir, 15 dakika kaynatılır, soğutulur ve süzülür, günde 4-6 kez bir yemek kaşığı içilir. Çocuklara tatlı kaşığı ile verilir. Soğuk usulle hazırlanmış karışımda kullanılabilir. Bunun için 1 tatlı kaşığı tohum 1 bardak suya eklenir 8 saat bekletip süzülür. Günde 4 kez 1/4 bardak içilir.

Maydanozun yaprakları ve kökü de halk hekimliğinde kullanılır. 20 gram ufalanmış yeşillik 1 bardak suda bekletilir, günde 3 kez 1/3 bardak içilir. Karışım yerine bazen taze maydanozdan hazırlanan suyu içmek tavsiye edilir. Maydanoz suyu yüksek ateşe karşı içilir.

Maydanozun uçucu yağının içindeki maddeler idrar üretimini artırır. Kökünden yapılan çay nefes ve kalp faaliyetlerine iyi gelir. Maydanoz ayrıca haricen de uygulanmaktadır. Maydanoz suyu ile ıslatılmış pamuk sivrisinek veya arı sokan yere konulur. Maydanoz karışımından ve çayından cildin yıkanması için yararlanılır. Çillerin ve koyu pigment lekelerinin giderilmesi için sabah akşam yüzü maydanoz çayı ile limon suyu karışımı ile silmek önerilir. Yüz beyazlatmak için her gün cilde taze maydanoz suyu sürülüyor.